Stichting Education Warehouse is aan het bouwen aan een platform met onafhankelijke informatie over de kwaliteit van leermiddelen. Het idee is dat op termijn alle leermiddelen daar terug te vinden zijn, te beginnen met het VO. Het CLU heeft de afgelopen maanden een kwaliteitskader uitgewerkt en gaat het platform ook voeden met informatie over onderbouwde keuzeprocessen.
Al een hele tijd pleiten we als CLU voor méér publieke regie op de leermiddelenmarkt (zie hier, hier, hier en hier). Leermiddelen zijn essentiële gereedschappen voor leraren om goed onderwijs te geven, maar in de praktijk kiezen scholen lang niet altijd bewust voor de beste kwaliteit. Een onafhankelijk overzicht met kwaliteitskenmerken van leermiddelen ontbreekt en leraren weten vaak ook niet zo goed waar ze op zouden moeten letten als ze een leermiddel kiezen. Distributeurs helpen scholen wel om een keuze te maken, maar die bieden lang niet alle leermiddelen aan en adviseren zelden over de onderwijskundige kwaliteit van leermiddelen.
Zolang de vraag niet verandert, verandert het aanbod niet, en zolang er geen informatie is over de kwaliteit van het aanbod, verandert de vraag niet. Tegen deze impasse kijken we nu al jaren aan.
Maar nu zijn er eindelijk serieuze plannen om voor scholen een onafhankelijk overzicht te maken van alle leermiddelen, met veel aandacht voor goede keuzeprocessen. Stichting Education Warehouse wil een platform gaan bouwen met onafhankelijke informatie over de kwaliteit van leermiddelen. In eerste instantie gevuld met informatie over formele leermiddelen (methodes) in het VO. En op termijn wellicht ook met informatie over het PO, MBO en open leermiddelen en onderwijskundige diensten.
Education Warehouse
Het is een bijzonder inspirerend en bruisend project. Education Warehouse heeft sociaal investeerders aangetrokken om een eerste versie van het platform te bouwen en een plan uit te werken. Niets is in beton gegoten, het platform mag zich straks (vanaf september) in alle openheid en in discussie met de sector en het veld gaan ontwikkelen. De stichting gaat een steward-owned BV oprichten, dat is een bedrijf waarbij de stewards (waaronder scholen) bepalen wat er met de winst gebeurt. Want het idee is dat scholen aan het stuur komen van deze nieuwe BV en het leermiddelenplatform.
Publieke regie op een markt die gedomineerd wordt door grote internationale commerciële bedrijven is geen sinecure. Maar het project staat er sterk voor. Education Warehouse heeft goede constructieve relaties met belangrijke publieke partijen op de leermiddelenmarkt, zoals Kennisnet en Sivon, en met grote onderwijsbesturen. Met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen wordt overlegd over de financiering van een onderzoeksprogramma. En Education Warehouse heeft een boel technische en juridische kennis in huis om zo’n platform op te bouwen en door te ontwikkelen.
Wat is kwaliteit?
Er zijn wel overzichten met verschillende lesmethodes, maar die beperken zich tot informatie die weinig discussie oplevert: voor welke bouw een methode bedoeld is, of op welke systemen een oefenprogramma allemaal draait. Onderwijskundige informatie over methoden ontbreekt, terwijl de onderwijskundige kwaliteit van een lesmethode juist bepaalt of leerlingen ervan leren.
Wij hebben in opdracht van Education Warehouse het begrip kwaliteit uitgewerkt en in kaart gebracht wat en wie nodig zijn om inzicht te geven in de kwaliteit van leermiddelen. Zo zijn wij ook bij dit project betrokken geraakt.
We onderscheiden zes kwaliteitsindicatoren voor lesmethodes:
- Leerzaamheid, ofwel: kan ermee geleerd worden? Het gaat erom dat de methode het leerproces van leerlingen ondersteunt, niet belemmert.
- Toetskwaliteit. Toetsen zijn bedoeld om te achterhalen in hoeverre leerlingen de leerstof beheersen. Ze bepalen voor een belangrijk deel de schoolloopbaan van leerlingen. Daarom is het essentieel om de kwaliteit van toetsen te bepalen.
- Curriculumdekking. Dekt de leerstof in de methode de kerndoelen en eindtermen? En wat zit er misschien te veel in?
- Vakinhoud. Is de vakinhoud correct weergegeven, actueel en is hij logisch opgebouwd?
- Vakdidactiek. Is de gekozen vakspecifieke didactische aanpak in lijn met de actuele stand van zaken in vakdidactische inzichten? En zijn de vakdidactische concepten consequent uitgewerkt en toegepast?
- Gebruiksgemak. Is een methode gebruiksvriendelijk voor leerlingen en leerkrachten en gemakkelijk toepasbaar?
Keuzeprocessen
Naast informatie over kwaliteit van leermiddelen is het ook de bedoeling om lerarenteams te ondersteunen bij het keuzeproces met een goede keuzehulp. CLU denkt ook hierover mee, want we hebben de afgelopen jaren heel veel kennis verzameld over hoe keuzeprocessen verlopen in het onderwijs en ideeën hoe deze verbeterd kunnen worden. We zijn bezig om behulpzame informatie uit ons onderzoek te destilleren ten behoeve van het platform.
Hoe gaat het verder?
De komende maanden staat in het teken van verdere uitwerking en aanscherping van de plannen. Deze zomer vinden er gesprekken plaats met mogelijke investeerders en schoolbesturen. Het CLU zal ook bij het vervolg betrokken zijn. We gaan er voor zorgen dat al onze kennis en expertise over leermiddelen zo veel mogelijk benut gaan worden bij de verdere ontwikkeling van dit platform.
Wil je bijdragen?
Heb je ideeën over dit platform en zou je willen bijdragen? Heb je ideeën over kwaliteit die je wilt delen? Laat het ons zeker weten. Je kunt contact opnemen via onze contactpagina.